v.l.n.r.: Annette Maassen, onderwijscoördinator en Yvonne Strijdhorst, projectleider Positieve Gezondheid
Het Careyn Leeratelier
‘Het is tijd voor wat rebellen in de zorg’
‘Wie ben ik zelf, en wat kan ik als persoon bijdragen aan de zorg?’ In het Careyn Leeratelier ontdekken twintig stagiaires Maatschappelijke zorg sinds november 2021 hun eigen talenten, en hoe ze die kunnen inzetten voor een ander. ‘We vragen stagiaires oog te hebben voor de mens achter de cliënt en buiten de gebaande paden te durven denken. Dan helpt het als zij eerst stilstaan bij zichzelf.’
‘Bij Careyn richten we ons op wat het leven van onze cliënten betekenisvol maakt. Zelf, waar mogelijk, de regie voeren is daarbij belangrijk. Net als het ondersteunen van de veerkracht om met fysieke, mentale en emotionele beperkingen om te gaan. Dat past bij het concept van Positieve Gezondheid dat we binnen onze organisatie omarmd hebben.’ Aan het woord is Yvonne Strijdhorst, projectleider Positieve Gezondheid bij Careyn. Ze vertelt hoe tijdens een brainstorm hierover met mensen van Albeda Zorgcollege het idee ontstond om op net zo’n positieve manier naar stagiaires te kijken. Annette Maassen, onderwijscoördinator Thorbeckelaan bij Albeda Zorgcollege in Spijkenisse: ‘Hoe kunnen we hun kracht naar boven halen, zodat zij die kunnen benutten in de stage?’
Leeratelier
Inmiddels lopen sinds november 2021 twintig eerstejaars stagiaires Maatschappelijke zorg (niveau 3 en 4) stage binnen het Careyn Leeratelier. Dat doen zij op een afdeling voor mensen met NAH (niet aangeboren hersenletsel), in een verpleeghuis of bij een dagbesteding. Een voorselectie van studenten vond plaats op basis van hun motivatie. Vervolgens waren er speeddates bij Careyn.
Yvonne: ‘Er waren iets meer deelnemers dan er stageplekken waren, zodat het serieuze sollicitatiegesprekken waren en er ook echt gekozen kon worden. We vroegen studenten: “Wat breng jij mee voor de zorg, als mens?” Veel studenten vonden dat moeilijk. Het confronteert je met de vraag: “Wie ben ik, wat heb ik te bieden?” Maar met een beetje doorvragen kwamen er mooie dingen uit. De een kon misschien iets met muziek doen, de ander wilde wel een knutselmiddag organiseren.’ En zo gingen de geselecteerde stagiaires aan de slag met de uitdaging om naast hun stageopdrachten ook een eigen opdracht te bedenken en uit te voeren. Iemand organiseerde een karaoke-middag en een ander nodigde de Cliniclowns uit voor verpleeghuisbewoners. Yvonne: ‘Dat is leerzaam en een mooie aanvulling op ons aanbod. Daarbij zijn we kritisch naar de studenten: sluit de eigen opdracht aan bij de behoefte van iedereen? Wat doe je met die ene man die het liefst wil gaan vissen? De uitdaging is niet alleen dat je nadenkt over wat jij te bieden hebt, maar ook over hoe je dat verbindt met de wensen en behoeften van bewoners.’
Praktijkgestuurd onderwijs
Over deze en andersoortige uitdagingen reflecteert de groep op woensdagmiddag als zij gezamenlijk les krijgen bij Careyn. De ene week van een docent van Albeda Zorgcollege, de andere week van iemand van Careyn. Annette: ‘De stagiairs komen uit vier verschillende klassen en vormen intussen een hechte groep. Je merkt dat ze anders in hun stage staan. Ze denken minder vanuit hun BPV-opdrachten – die ze natuurlijk ook gewoon moeten doen – en meer vanuit de praktijk. Ze stellen zichzelf en ons vragen: Wat betekent dat nou precies, positieve gezondheid? Hoe ervaren mensen met NAH de wereld? Wat betekent het als je je benen niet goed kunt gebruiken? Daar spelen met het onderwijs op in. Bijvoorbeeld met ervaringslessen over hoe je de wereld ervaart als je blind of slecht ter been bent. Of met een les over ergonomisch verantwoord tillen, of over wilsonbekwaamheid. Onderwerpen die niet per se, of niet op dat moment in het curriculum zitten. Zo geven we praktijkgestuurd onderwijs dat aansluit bij wat er leeft in de groep.’
Meer rebellen
Als zorgorganisatie profiteert Careyn zelf ook van dit project. ‘Vanuit onze visie hebben we behoefte aan zorgmedewerkers die buiten de gebaande paden durven te denken’, legt Yvonne uit. ‘Hoe mooi is het dan om daar al in de stage ruimte voor te geven? Op de werkvloer moet men daar soms een beetje aan wennen. Logisch, je hebt altijd mensen die vasthouden aan het bekende en mensen die wat avontuurlijker zijn. We hebben ook werkbegeleiders die deze stages nieuwe stijl juist toejuichen. Gelukkig. Het is tijd voor wat rebellen in de zorg, want die brengen vernieuwing.’ Annette: ‘Voor de stagiairs is het wel lastig als ze in een situatie zitten waarin men niet zo op verandering zit te wachten. Omgaan met weerstand is dan ook een mooi onderwerp voor de woensdagmiddag. Laatst zei een stagiair: “Ja het is moeilijk, maar ik moet toch door die zure appel heen, dus ik ga het gewoon doen.” Dat is fantastisch. En wij weten natuurlijk dat de praktijkopleiders van Careyn hier helemaal achter staan.’
Rugzakje
De studenten zijn enthousiast over hun stage-ervaringen. ‘Het valt me op hoe snel ze groeien’, zegt Annette. ‘Ze dagen zichzelf en elkaar uit. In de zorg werk je vooral met wie je bent als mens – naast wat je als zorgprofessional meebrengt. Ik vind het mooi om te zien hoe deze stagiairs dat ontdekken. Ze leren in het leeratelier sneller en meer over zichzelf, dan in het reguliere traject.’ Ook voor de docenten is het waardevol om op deze manier te werken. ‘Tijdens de woensdaglessen gaan we de diepte in’, vervolgt Annette. ‘We delen persoonlijke verhalen en hebben een hoop lol. Dat schept een band tussen de stagiaires onderling maar ook met de docenten.’ Yvonne: ‘Iedereen komt met een rugzakje, met moeilijke dingen uit je verleden, onzekerheden, handicaps. Maar ook met kracht en talent. Wat ze hier leren is: Wees geen slachtoffer, maak gebruik van wie jij bent.’
Succesverhaal
Het Careyn Leeratelier is vorig jaar opgezet in de laatste fase van de coronapandemie, toen de stagemogelijkheden nog onduidelijk waren. ‘We hebben gaandeweg een draaiboek gemaakt’, vertelt Annette. Het idee was: laten we gewoon beginnen en al doende leren en bijstellen. Na deze stageperiode willen we graag van de studenten horen wat er beter kan. Zelf willen we in elk geval na de speeddates een onboarding-programma opnemen waarin we alle formaliteiten kunnen regelen en stagiaires kennis kunnen maken met hun stagelocaties. Ja, we gaan zeker bijschaven, maar dat dit een succesverhaal is, is zeker!’