Bpv-ervaringen in coronatijd: Antes OuderenKliniek 4&5 Zorgboulevard
‘Als patiënten zich gezien voelen, voorkom je agressie’
Yasmina Hbibich is tweedejaars student verpleegkunde. Ze loopt momenteel stage bij Antes OuderenKliniek 4&5 Zorgboulevard, die zich richt op de kortdurende opvang van ouderen met psychische problemen. Door corona heeft ze niet de medische handelingen kunnen leren die eigenlijk op het programma stonden, ook mist ze het contact met medestudenten. Maar ze ontdekte wél een talent voor het voeren van “ventilerende gesprekken”. Yasmina raakte geïnspireerd voor de zorg door de thuiszorgmedewerker die hulp verleent aan haar oma en vriendinnen die in de zorg werken. Daarom startte Yasmina Hbibich september 2019 met de bol-opleiding mbo-verpleegkundige niveau 4 en stapte ze in het tweede jaar over naar de route Breed opleiden. Ze legt uit dat ze via een omweg bij een zorgopleiding terecht kwam. ‘Hoewel ik op de middelbare school een zorgprofiel had, koos ik toen ik mijn diploma had behaald voor de vervolgopleiding detailhandel en deed ik daarna kort een juridische opleiding. Bij zorg dacht ik aan ouderen wassen, dat sprak me niet aan. Nu weet ik dat zorg veel meer inhoudt dan dat.’ Brede ervaring opdoen Ze wil zich niet opnieuw door vooroordelen laten leiden en koos bewust voor het traject Breed opleiden. ‘Binnen deze opleiding leer je, na een oriënterende stage in jaar één, via vier stages in jaar 2 en 3 alle zorgdoelgroepen kennen. Daarna kies je één van de doelgroepen uit voor een eindstage. Ik weet nog niet goed wat al die doelgroepen inhouden, dus dit is een goede manier om die ervaring op te doen.’ Basis leren De OuderenKliniek van Antes is haar eerste stageplek. ‘Mijn oriënterende stage bij Laurens begin 2019 kon niet doorgaan. Er was geen tijd om stagiaires te begeleiden door de corona-uitbraak. Ik heb hier dus echt eerst de basis moeten leren. Ik liep ook achter met mijn opdrachten, maar die achterstand heb ik inmiddels ingehaald.’ Kwetsbare ouderen Jiwan Ramlagan, verpleegkundige bij Antes en haar werkbegeleider, legt uit welke doelgroep bij deze locatie van Antes behandeld wordt. ‘Wij behandelen hier ouderen met psychische problemen: depressies bijvoorbeeld en psychoses en persoonlijkheidsstoornissen. Het gaat om kwetsbare ouderen in de leeftijd 65-plus. Mensen die naast hun psychische problemen ook vaak ouderdomskwalen of -ziekten hebben, soms eenzaam zijn en weinig contact met hun familie hebben. Wij bieden kortdurende zorg. Vaak kunnen ze na een behandelingsperiode weer naar huis, met of zonder begeleiding. Soms vindt er overplaatsing plaats naar een passende setting.’ Ventilerende gesprekken Wat leert Yasmina tijdens haar stage? ‘Ik ondersteun bij de algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL), zoals de maaltijden, douchen en wassen. Ook doe ik de controles, zoals de bloeddruk opmeten, en verzorg ik de bloedglucosedagcurve van patiënten. Dat laatste wil zeggen dat ik vier keer per dag een vingerprik afneem en de bijbehorende data invoer in het systeem. Zo worden schommelingen in de bloedsuikerspiegel goed inzichtelijk en kan er daarop ingespeeld worden. Daarnaast voer ik “ventilerende gesprekken”.’ Ze legt uit: ‘Dat betekent dat ik patiënten op hun gemak stel en een luisterend oor bied. Ik blijk er goed in te zijn. Het is ook echt belangrijk een band op te bouwen. Dat doe ik bijvoorbeeld ook door samen een spelletje te doen of complimentjes te geven. Als patiënten zich gezien voelen, voorkom je agressie. Bovendien kan ik hen beter helpen als ze me vertrouwen. Ik kan hen dan bijvoorbeeld beter doorverwijzen naar een arts of een andere discipline.’ Mondkapjes Hoe beïnvloedt corona het werk? Jiwan: ‘Bij de eerste uitbraak was er vooral veel angst bij patiënten, familie en zorgverleners. Ook is er per maart een tijdelijk bezoekverbod ingegaan dat nog steeds geldt. Patiënten kunnen bezoek nu alleen beneden in het pand ontvangen: in daarvoor speciaal gereserveerde ruimtes met in achtneming van de COVID regels. Daarnaast dragen we als zorgverleners mondkapjes. Dat maakt het lastig communiceren. Patiënten kunnen minder goed zien dat wij empathie en begrip tonen als ze bijvoorbeeld verdrietig zijn. Dat is moeilijk voor hen, zeker als ze in een psychose zitten. Wat ook niet meevalt is dat er slechts beperkt face-to-face contact is met familie. Bijna alles gaat telefonisch, waardoor gesprekken toch minder diepgaand zijn.’ Medestudenten En welke invloed heeft corona verder op de stage van Yasmina? Yasmina: ‘Ik heb door corona de medische rekentoets nog niet kunnen doen. (Deze moest tot voor kort digitaal op school afgenomen worden. Daar is nu een andere werkwijze voor bedacht, red.) Daarom ben ik niet bevoegd om verpleegtechnische handelingen uit te voeren. Bovendien zijn er minder praktijklessen, waardoor ik hier geen medische handelingen kan leren. Daarnaast heb ik veel minder vaak les en dan vooral online: twee ochtenden per week en om de week praktijkles. Ik mis de lessen op school en de verhalen en ervaringen van medestudenten.’ Jiwan: ‘Wat ook jammer is, is dat het multidisciplinair overleg is gestaakt. Normaal kwamen alle disciplines eens per week bij elkaar, inclusief stagiaires. Daar leren studenten normaal gesproken heel erg veel van. We werken nu met een digitaal bestand dat alle disciplines aanvullen.’ Niet eng Hoe reageerde Yasmina’s familie en vrienden erop dat ze stageloopt in coronatijd? ‘Vooral mijn vader vond het eng. Ook omdat mijn opa corona heeft gehad en het bijna niet gehaald heeft. Daar ben ik natuurlijk ook enorm van geschrokken, maar toch vond ik het zelf niet eng om stage te gaan lopen in coronatijd. Ik heb zelfs in mijn vakantie nog een dagje gewerkt als gastvrouw in het Aafje Zorghotel hiernaast, waar coronapatiënten revalideren.’